SANATIN DİJİTALLE DÖNÜŞÜMÜ: NFT

NFT, yerine yenisi koyulamayacak kadar kıymetli olan ürünler ile ilgilenir. Örneğin Van Gogh’un orijinal bir eseri elinizdeyken bunu çaldırırsanız, onun yerine yenisini koymanız mümkün olmayacaktır. Özel olarak tasarlanıp üretilen otomobiller de bunlara örnek olarak verilebilir. İşte, dijital sanat eserlerinin kriptoparalarla alınıp satılmasına dayalı olan NFT kültürü sadece bu tarz ürünlerle ilgilenir. 2021 yılında popülerleşen NFT, sanat, müzik, spor, oyun sektörü, lüks giyim gibi neredeyse tüm sektörleri etkisi altına almıştır. Peki yerine yenisinin koyulmasının imkansız olduğu bu ürünlerin NFT ile dijital ortamlarda satışı nasıl gerçekleştiriliyor?

NFT NEDİR ?

NFT aslında bir çeşit kriptopara olan Bitcoin ve Ethereum blokzinciri üzerinde çalışmaktadır; yani kendisine özgü bir blokzincire sahip değildir. Teknik olarak diğer kriptoparalar üzerinden de NFT alım satımı yapılabilir ve bazı blokzincirlere bu özellik gelmeye başladı diyebiliriz. NFT, kriptopara adını verdiğimiz, alternatif sikkeler ve kripto jetonları kullanarak, çeşitli dijital ürünlere değer biçmektir. O dijital ürünün kendisi para değildir; ancak belli bir maddi karşılığa sahiptir ve bu, kriptoparalarla benzer bir mantıkla çalışan kripto jetonlar üzerinden belirlenir ve el değiştirir.

Aslında dijital olan her şey; çizimler, müzik dosyaları, animasyonlar, efektler ve aklınıza gelebilecek diğer her şey NFT olarak alınıp satılabilir. Şu an en popüler olanı, dijital sanat kategorisindeki çizimler ve tasarımlardır.

NFT, bir sanat eseri gibi bir dosyanın KnownOrigin, Rarible veya OpenSea gibi birçok NFT açık artırma pazarına yüklenmesiyle oluşturulur. Bunun için dijital cüzdanınızın olması yeterlidir. Bu, dijital deftere kaydedilen dosyanın kripto para birimi ile satın alınabilen ve yeniden satılabilen bir NFT olarak kopyasını oluşturur.

Takma adı Beeple olan ABD’li sanatçı Mike Winkelmann’ın 5.000 gün boyunca her gün yaptığı dijital eserlerin bir kolajı olan “Everydays” isimli NFT eseri, 1766 yılında kurulan ve her yıl 80 farklı kategoride 350 açık artırma düzenleyen, geleneksel sanatın en köklü temsilcilerinden biri olan Christie’s müzayede evi tarafından yapılan açık artırmada 69,3 milyon dolara alıcı buldu. Bu, açık artırmaya sunulan ilk NFT eser oldu.

Burada satılan sanat eserleri, bir resim ya da heykel gibi fiziksel varlığı olan işler değil. Bu yüzden NFT'ler yani 'dijital sertifikalar' nadirliği ve sahipliği temsil ediyor. NFT'ler tıpkı Bitcoin ve diğer kripto para birimleri gibi, blockchain (blok zinciri) teknolojisini kullanıyor ve yapılan alışverişler bu teknoloji üzerinden kayıt altına alınıyor. Bu sistem sayesinde, sanatçı müzayede şirketlerini aradan çıkararak, doğrudan alıcılara ulaşabildiği gibi, satılan dijital eserin yeniden el değiştirmesi üzerinden de komisyon alabiliyor. Çok yüksek rakamlara el değiştiren dijital varlıklar arasında, GIF'ler, şarkılar ve videolar da bulunuyor. Bugün dünyada en çok merak edilen şeylerden biri, internetten kolayca indirilebilen dijital işlerin nasıl milyon dolarlara alıcı bulabildiği. Burada NFT'ler devreye giriyor, bu nedenle de eserler 'kripto sanat' olarak anılıyor. NFT, belki de en iyi, bir şeyin gerçekliğinin dijital sertifikası olarak tanımlanabilir.

POPÜLER NFT ESERLERİ

Yakın zamanda NFT ile satın alınan en pahalı eserlerden birisi Nyan Cat oldu. Uzay boşluğunda arkasında gökkuşağı bırakarak ilerleyen bu kedi aslında hayali temalı bir üründür. Eser, kedinin üstünde bulunan ve her zaman reçelli kısmı yere düşen ekmek ile kedilerin de düştüklerinde hep dört ayak üstünde kalması olayının birleşimi olarak uzayda uçan bir hal alan durumu ifade ediyor. Nyan Cat isimli eser NFT aracılığıyla 300 Ethereum’a karşılığında yani yaklaşık 590 bin dolara satıldı.

Kripto sanatçısı Beeple, Everydays: The First 5,000 Days isimli eseri şimdiye dek yapılan en yüksek değerli NFT satışı oldu. 25 Şubat’ta Christie's Müzayede Evi'nde açık artırmaya sunulan eser 69 milyon dolara satıldı. Formatı jpg olan Beeple’ın bu eseri 5 bin parçanın bir derlemesi olarak ortaya çıkmıştır.